Γνωριμία με την Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (Ι.Κ.Ε.)
Ένα από τα πιο πολυδιαφημισμένα αλλά και πιο προβληματικά σημεία του νέου πολυνομοσχεδίου ή κατά κόσμον Ν.4072/2012είναι και αυτό που αφορά τις τροποποιήσεις, τις αλλαγές στις εταιρικές μορφές και κυρίως τη δημιουργία της λεγόμενης Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας. Αυτή είναι μία εταιρική μορφή που δημιουργείται για πρώτη φορά και τα χαρακτηριστικά της μπορείτε να τα διαβάσετε στα άρθρα 43 έως και 120 του παραπάνω νόμου. Καθώς όμως ξέρουμε πόση δουλειά υπάρχει αυτή την εποχή με τις δηλώσεις, αλλά και το γεγονός ότι οι περισσότεροι πελάτες των λογιστών διαλέγουν αυτή ακριβώς την εποχή για να θέσουν τις πιο ετερόκλιτες ερωτήσεις, θα προσπαθήσουμε εδώ με δυο λόγια να σας παρουσιάσουμε τη νέα αυτή εταιρεία.
Η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία λοιπόν, είναι μια νέα νομική μορφή που μπαίνει στη ζωή μας, κάπου ανάμεσα στις Α.Ε. και Ε.Π.Ε. Χαρακτηριστικά τονίζουμε ότι η νομική αυτή μορφή θα προβλέπεται πλέον σε νέα περίπτωση της παρ. 1 του άρθρου 101 του Ν.2238/1994 (Ν.4072/2012, άρθρο 116 παρ. 10). Και μόνο αυτό το γεγονός λοιπόν σας δίνει να καταλάβετε ότι δεν πρόκειται για μια προσωπική εταιρεία, αλλά για μια καθαρά νομική μορφή της οποίας η φορολογία εισοδήματος καθορίζεται σύμφωνα με τα ισχύοντα στο άρθρο 109 του ΚΦΕ, ειδικότερα όπως ισχύει για τις Ε.Π.Ε. (Ν.4072/2012, άρθρο 116 παρ. 11).
Σε ό,τι αφορά τα ισχύοντα για τη νέα νομική μορφή, θα μπορούσε να πει κανείς ότι βρισκόμαστε κάπου ανάμεσα στις Α.Ε. και τις Ε.Π.Ε., ίσως γι’ αυτό με το άρθρο 43 του Ν.4072/2012 εισάγεται η συντομογραφία Ι.Κ.Ε. ανάμεσα στις Α.Ε. και στις Ε.Π.Ε. Για τους ενασχολούμενους με τα συμβαίνοντα στην εσπερία, διευκρινίζουμε ότι η Ι.Κ.Ε. είναι το ακριβές αντίστοιχο αυτού που στην Ευρώπη ονομάζεται Private Company (P.C.) και μάλιστα δίνεται η δυνατότητα η επωνυμία της εταιρείας να απεικονίζεται εξολοκλήρου με λατινικούς χαρακτήρες ή σε ξένη γλώσσα, ακολουθούμενη από την ένδειξη P.C. Προσέξτε, όχι ο διακριτικός τίτλος, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα για τις Α.Ε. και τις Ε.Π.Ε., αλλά η ίδια η επωνυμία της εταιρείας (άρθρο 44 του Ν.4072/2012).
Όταν βρείτε την ευκαιρία να μελετήσετε τα παραπάνω άρθρα, θα διαπιστώσετε ότι όλες οι διατάξεις που αφορούν την εταιρική αυτή μορφή, θυμίζουν σε άλλα σημεία τις διατάξεις των Α.Ε. και σε άλλα των Ε.Π.Ε., αν και προσωπικά θα έλεγα ότι η Ι.Κ.Ε. κλείνει περισσότερο προς τις Ε.Π.Ε. παρά προς τις Α.Ε. Εδώ όμως θα σταθούμε στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νομικής μορφής που είναι το εξής ένα:
Η εταιρεία αυτή δεν χρειάζεται να έχει κατατεθειμένο εταιρικό κεφάλαιο μεγαλύτερο του ενός ευρώ (αν και θα ήθελα να δω πώς μπορείς να τηρήσεις βιβλία Γ’ κατηγορίας έχοντας ταμείο ένα ευρώ). Για να επιστρέψουμε στα σοβαρά όμως, το παραπάνω χαρακτηριστικό προέρχεται από το γεγονός ότι οι εταίροι μπορούν να συμμετέχουν στην εταιρεία αυτή με κεφαλαιακές, εξωκεφαλαιακές ή με εγγυητικές εισφορές (άρθρα 77 έως 79 του Ν.4072/2012). Με τις κεφαλαιακές εισφορές δεν θα ασχοληθούμε, καταλαβαίνουμε όλοι τι σημαίνει: παροχές σε χρήμα ή σε είδος, οι οποίες αποτιμώνται άμεσα στο κεφάλαιο της εταιρείας σύμφωνα μάλιστα με τους κανόνες του Κ.Ν.2190/1920, όπως ισχύει σήμερα, για τις Α.Ε.
Οι εξωκεφαλαιακές εισφορές μάς είναι επίσης γνωστές από τα ήδη ισχύοντα στην κεφαλαιακή δομή των προσωπικών κυρίως εταιρειών. Συνίστανται σε παροχές που δεν μπορούν να αποτιμηθούν άμεσα, όπως απαιτήσεις που προκύπτουν από ανάληψη υποχρέωσης, εκτέλεσης εργασιών ή παροχής υπηρεσιών. Είναι αυτό που στην καθομιλουμένη ονομάζουμε συνεισφορά εργασίας.
Το καινούργιο όμως που φέρνει η Ι.Κ.Ε. είναι οι εγγυητικές εισφορές. Αυτές είναι εισφορές που, σύμφωνα με το άρθρο 79 του Ν.4072/2012, «συνίστανται στην ανάληψη ευθύνης έναντι των τρίτων για τα χρέη της εταιρείας μέχρι το ποσό που ορίζεται στο καταστατικό. Ο εταίρος που παρέχει εγγυητική εισφορά θεωρείται ότι δηλώνει υπεύθυνα ότι είναι σε θέση και ότι θα καταβάλει κάθε προσπάθεια, ώστε να είναι σε θέση κατά πάντα χρόνο, να προβεί στις καταβολές των χρεών της εταιρείας μέχρι το ποσό του προηγούμενου εδαφίου», δηλαδή μέχρι του ποσού ανάληψης της ευθύνης του.
Στην πραγματικότητα δηλαδή δίνεται με αυτόν τον τρόπο η δυνατότητα να δημιουργηθεί μια εταιρεία χωρίς εκ των προτέρων καταβεβλημένη μεγάλη κεφαλαιακή βάση, αλλά απλά και μόνο με την εκτίμηση μελλοντικών κερδών.
Κατά τα άλλα ισχύει ότι μπορεί η Ι.Κ.Ε. να είναι μονοπρόσωπη ή όχι, να έχει διαχειριστή κάποιον εταίρο της ή όχι, ενώ υπάρχουν οι νομικές ευθύνες που συναντάμε στις Α.Ε. και Ε.Π.Ε. Όλα αυτά βέβαια διανθισμένα με αρκετό διαδίκτυο, χρήση email, υποχρεωτικών διαδικτυακών τόπων, αλλά και την έννοια της ηλεκτρονικής διεύθυνσης (το τονίζω αυτό γιατί προσωπικά τουλάχιστον πρώτη φορά το συναντώ σε ελληνικό νόμο).
Διαβάζοντας τον νόμο βγάζει κανείς το συμπέρασμα ότι σκοπός είναι η δημιουργία μιας ευέλικτης νομικής μορφής που θα αξιοποιεί στο έπακρο τον θεσμό του νέου Γενικού Εμπορικού Μητρώου (Γ.Ε.ΜΗ.), αλλά και τις σύγχρονες δυνατότητες ηλεκτρονικής επικοινωνίας και διακυβέρνησης.
Βέβαια πολλές ιστορίες έχουν αρχίσει σαν παραμύθι και έχουν τελειώσει σαν εφιάλτης στον ελληνικό νομικό-επιχειρηματικό κόσμο, καθότι όλοι ξέρουμε ότι ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες και στους ελληνικούς νόμους υπάρχουν πολλές-πολλές λεπτομέρειες που κανείς δεν φαίνεται διατεθειμένος να αλλάξει…