Τα 14 σημεία-SOS που πρέπει να προσέξετε κατά τη δήλωση των στοιχείων των κατοικιών σας στο φετινό – ηλεκτρονικά υποβαλλόμενο – έντυπο Ε1 .

Και στις φετινές φορολογικές δηλώσεις πρέπει να αναγράψετε αναλυτικά στοιχεία για όλες τις κατοικίες στις οποίες διαμείνατε το προηγούμενο έτος, προκειμένου η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών να υπολογίσει με ακρίβεια τα ποσά των «αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης» ή «τεκμηρίων διαβίωσης» που αντιστοιχούν στις κατοικίες σας.

Το τεκμήριο

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, «αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης» υπολογίζεται για κάθε κατοικία την οποία χρησιμοποίησε για τη διαμονή του ο φορολογούμενος, είτε αυτή ήταν ιδιόκτητη, είτε ενοικιαζόμενη είτε δωρεά παραχωρημένη. Συνεπώς, στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, την οποία οφείλετε να υποβάλλετε φέτος ηλεκτρονικά, θα χρειαστεί να επιβεβαιώσετε ή να τροποποιήσετε ή να πληκτρολογήσετε από την αρχή τα στοιχεία των κατοικιών στις οποίες διαμείνατε κατά τη διάρκεια του 2012 είτε αυτές ήταν δικές σας, είτε τις νοικιάσατε είτε σας παραχωρήθηκαν δωρεάν.

Μόνο στην περίπτωση που ήσαστε φιλοξενούμενος σε κατοικία συγγενή ή φίλου σας δεν θα επιβαρυνθείτε με τεκμήριο κατοικίας. Ωστόσο και την περίπτωση της «φιλοξενίας» θα πρέπει να την αναφέρετε στη δήλωσή σας.

Αναλυτικά, τα σημεία που πρέπει να προσέξετε για να δηλώσετε σωστά τις κατοικίες σας είναι τα εξής:

Προσυμπληρωμένα στοιχεία

1. Τα στοιχεία των σπιτιών στα οποία διαμείνατε κατά τη διάρκεια του 2012 πρέπει να τα συμπληρώσετε στον πίνακα 5.1 στην τρίτη σελίδα του εντύπου της φορολογικής δήλωσης (του Ε1). Στον πίνακα αυτό πρέπει να δηλώσετε ή απλά να επιβεβαιώσετε αναλυτικές πληροφορίες για τις κατοικίες που χρησιμοποιήσατε πέρυσι, είτε αυτές ήταν ιδιόκτητες είτε ενοικιαζόμενες είτε σάς παραχωρήθηκαν δωρεάν.

Τα στοιχεία των κατοικιών που είχατε δηλώσει στην περυσινή φορολογική δήλωση είναι ήδη αποθηκευμένα από το σύστημα TAXISNET στο πρόγραμμα ηλεκτρονικής υποβολής της φετινής δήλωσης.

Εφόσον το 2012 δεν άλλαξε τίποτα σε σχέση με τις κατοικίες που είχατε δηλώσει για το 2011, δεν έχετε παρά να επιβεβαιώσετε τα στοιχεία τους και να τα «περάσετε» και στη φετινή δήλωση.

Για να εμφανιστούν τα στοιχεία κάθε κατοικίας, όπως τα δηλώσατε πέρυσι, πρέπει να επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο που βρίσκεται δίπλα από τη σχετική ένδειξη και να «κλικάρετε» πάνω σ’ αυτό.

Από τη στιγμή που δεν έχει αλλάξει τίποτα σε σύγκριση με πέρυσι δεν έχετε παρά να επιβεβαιώσετε ότι πρόκειται για την κύρια κατοικία (να χαρακτηρίσετε δηλαδή το εμφανιζόμενο ακίνητο ως «κύρια κατοικία) και στη συνέχεια να επιλέξετε «μεταφορά στη δήλωση». Αντίστοιχη διαδικασία πρέπει να ακολουθήσετε και για τη δευτερεύουσα κατοικία σας ή για τις περισσότερες της μιας δευτερεύουσες κατοικίες σας.

Αν έχετε πουλήσει

2. Αν κατά την επιλογή ενός κίτρινου πλαισίου στον πίνακα 5.1 εμφανίζονται δύο ακίνητα, εκ των οποίων το ένα έχει πωληθεί θα πρέπει να κάνετε διαγραφή του πωληθέντος ακινήτου.

Για τον σκοπό αυτό, δίπλα από τα ήδη αναγραφόμενα στοιχεία του ακινήτου που έχετε ακόμη στην κατοχή σας πρέπει να κάνετε τον προβλεπόμενο χαρακτηρισμό (να κλικάρετε στο τετραγωνίδιο στο οποίο αναγράφεται η φράση «κύρια κατοικία» ή «πρώτη δευτερεύουσα» ή «δεύτερη δευτερεύουσα», ανάλογα με την περίπτωση) και στη συνέχεια πρέπει να επιλέξετε «μεταφορά στη δήλωση».

Το ακίνητο που έχει πωληθεί δεν πρέπει να το χαρακτηρίσετε.

Πώς θα τροποποιήσετε ή θα διαγράψετε τα στοιχεία

3. Αν θέλετε να τροποποιήσετε τα στοιχεία κάποιας κατοικίας, θα πρέπει να επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο και στο παράθυρο που εμφανίζεται, αφού επιλέξετε την εγγραφή που θέλετε να τροποποιήσετε, θα πρέπει να κάνετε διαγραφή της εγγραφής και στη συνέχεια εισαγωγή νέας εγγραφής με τα σωστά στοιχεία.
Αφού ολοκληρώσετε τις ενέργειές σας, πρέπει να επιλέξετε «μεταφορά στη δήλωση».

4. Αν πρέπει να διαγράψετε μια κατοικία, επειδή το 2012 δεν διαμένατε πλέον σ’ αυτήν θα επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο και στο παράθυρο που θα εμφανιστεί θα αποχαρακτηρίσετε το ακίνητο που θέλετε να διαγράψετε (θα σβήσετε το σημείο το οποίο είναι γραμμένο πάνω στο τετραγωνίδιο χαρακτηρισμού του ακινήτου).

Νέα κατοικία

5. Για να καταχωρήσετε τα στοιχεία μιας νέας κατοικίας την οποία χρησιμοποιήσατε το 2012 θα πρέπει να επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο και στο παράθυρο που θα εμφανιστεί να επιλέξετε «εισαγωγή νέου ακινήτου». Κατόπιν, να πληκτρολογήσετε τα στοιχεία του νέου ακινήτου, να το χαρακτηρίσετε και να επιλέξετε «μεταφορά στη δήλωση».

6. Αν μέσα στο 2012 αλλάξατε κύρια κατοικία πρέπει να επιλέξετε το κίτρινο πλαίσιο δίπλα από την ένδειξη «κύρια κατοικία», να εισάγετε τα στοιχεία της άλλης κατοικίας, να την χαρακτηρίσετε, να την καταχωρήσετε και στο τέλος να επιλέξετε «μεταφορά στη δήλωση».
Τέλος, πρέπει να επιλέξετε την τελευταία κύρια κατοικία και ξανά την ένδειξη «μεταφορά στη δήλωση». Τα στοιχεία της τελευταίας κύριας κατοικίας θα εμφανισθούν στον πίνακα 5.1α, ενώ το ποσό της «αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης» της άλλης κύριας κατοικίας, θα μεταφερθεί στον κωδικό 707 για τον υπόχρεο και 708 για την σύζυγο.

7. Αν δίπλα από την ένδειξη «κύρια κατοικία» έχετε επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο αλλά δεν εμφανίζονται τα στοιχεία της κατοικίας που θέλετε να δηλώσετε, τότε θα πρέπει να αναγράψετε εξαρχής όλα τα ζητούμενα στοιχεία, στη συνέχεια να χαρακτηρίσετε την κατοικία ως «κύρια», να την καταχωρήσετε και τέλος να επιλέξετε τη «μεταφορά στη δήλωση».

Η συμπλήρωση των στοιχείων της κύριας κατοικίας

8. Για την ορθή συμπλήρωση των στοιχείων της κύριας κατοικίας θα πρέπει να γνωρίζετε τα ακόλουθα:

α) Στην ένδειξη «κύρια κατοικία», πρέπει να αναγράψετε τη διεύθυνση της κατοικίας αυτής και τις υπόλοιπες τρεις οδούς που περικλείουν το τετράγωνο, σε κάθε περίπτωση. Εάν η κατοικία βρίσκεται σε περιοχή εκτός συστήματος αντικειμενικών αξιών, τότε στα στοιχεία της διεύθυνσης του ακινήτου πρέπει να γραφτεί μόνο ο νομός και ο δήμος ή η κοινότητα, κατά περίπτωση.

β) Στον κωδικό 204 πρέπει να αναγράψετε τον αριθμό παροχής ρεύματος. Ο αριθμός αυτός αναγράφεται στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος που σας αποστέλλονται ή πάνω στον μετρητή κατανάλωσης. Πρέπει να αναγράψετε τα εννέα πρώτα ψηφία χωρίς κενά. Αν το ακίνητο δεν έχει μετρητή κατανάλωσης για να ηλεκτροδοτείται πρέπει να συμπληρώσετε τον αριθμό 999999999.

γ) Εάν η κύρια κατοικία στην οποία διαμείνατε το 2012 δεν ήταν ιδιόκτητη, αλλά ήταν μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρημένη πρέπει να επιλέξετε τον κωδικό 203 που βρίσκεται κάτω από την ένδειξη «μισθωμένη κατοικία ή δωρεάν παραχωρημένη». Η επιλογή του κωδικού 203 σημαίνει ουσιαστικά ότι είτε πληρώνατε ενοίκια για την κύρια κατοικία σας είτε διαμένατε σ’ αυτήν δωρεάν, επειδή σας την παραχώρησε κάποιος στενός συγγενής ή φίλος σας.

δ) Εάν η κύρια κατοικία στην οποία διαμείνατε ήταν «μονοκατοικία» πρέπει να επιλέξετε και τον κωδικό 240 που βρίσκεται κάτω από τη σχετική ένδειξη. «Μονοκατοικία» είναι το κτίσμα που αποτελεί λειτουργικά μία μόνο κατοικία με τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, θέσεις στάθμευσης κτλ.), η οποία μπορεί να είναι σε ένα όροφο ή σε περισσότερους ορόφους (μεζονέτα) και δεν εφάπτεται με άλλο κτίσμα είτε οριζόντια είτε κάθετα.

Ποια ακίνητα θεωρούνται μονοκατοικίες

Μονοκατοικίες θεωρούνται επίσης και κτίσματα σε επαφή με άλλα, που ανήκουν όμως σε διαφορετικές κάθετες ιδιοκτησίες και πληρούν κατά τα λοιπά τις παραπάνω προϋποθέσεις.

Οι περιπτώσεις που ακολουθούν δεν χαρακτηρίζονται μονοκατοικίες:

-Διώροφος οικοδομή με ισόγειο κατάστημα και 1ο όροφο κατοικία.

-Ισόγειο διαμέρισμα που βρίσκεται σε επαφή με άλλο ισόγειο.

-Ισόγεια επαγγελματική στέγη που βρίσκεται σε επαφή με άλλη μονοκατοικία.

Τα πιο πάνω ισχύουν ανεξάρτητα αν έχει συσταθεί πράξη οριζόντιας ιδιοκτησίας.

ε) Στην ένδειξη «θέση-όροφος» πρέπει να γράψετε τον όροφο στον οποίο βρίσκεται η κατοικία π.χ. ισόγειο, 1ος κτλ.

Κύριοι και βοηθητικοί χώροι

στ) Η επιφάνεια των κύριων χώρων της κύριας κατοικίας αναγράφεται στον κωδικό 211. Η επιφάνεια πρέπει να αναγράφεται σε ακέραιο αριθμό τετραγωνικών μέτρων. Αν υπάρχει δεκαδικό ψηφίο πρέπει να στρογγυλοποιήσετε τον αριθμό στην πλησιέστερη ακέραια μονάδα. Π.χ. αν η επιφάνεια είναι 95,4 τ.μ. πρέπει να αναγράψετε 95, αν είναι 95,5 τ.μ. πρέπει να αναγράψετε 96.

ζ) Στον κωδικό 212 πρέπει να αναγράψετε τη συνολική επιφάνεια των ιδιόκτητων ή μισθωμένων βοηθητικών χώρων (γκαράζ ή και αποθήκης) που είναι ανεξάρτητοι, π.χ. βρίσκονται στο υπόγειο ή στον ακάλυπτο χώρο της ίδιας οικοδομής. Σε περίπτωση δεκαδικών ψηφίων ισχύουν όσα αναφέρονται στον προηγούμενο κωδικό 211 (κύριοι χώροι). Στον κωδικό 212 δεν πρέπει να γραφτεί η επιφάνεια του χώρου στάθμευσης σε πυλωτή.

Σε περίπτωση μονοκατοικίας λαμβάνεται υπ’ όψιν επιπλέον, αθροιστικά με την επιφάνεια των χώρων του γκαράζ και των αποθηκών, η τυχόν επιφάνεια των άλλων βοηθητικών χώρων, του λεβητοστασίου και του κλιμακοστασίου.

Συνιδιοκτησία

η) Στους κωδικούς 213 και 214, εφόσον η κατοικία είναι ιδιόκτητη πρέπει να αναγράψετε το ποσοστό συνιδιοκτησίας του υπόχρεου και της συζύγου, αντίστοιχα. Εάν η κατοικία είναι μισθωμένη πρέπει να αναγράψετε το ποσοστό συμμετοχής καθενός συζύγου στη δαπάνη ενοικίου βάσει του μισθωτηρίου συμβολαίου. Σε κάθε περίπτωση πρέπει ο αριθμός που θα αναγραφεί να είναι ακέραιος. Δηλαδή τυχόν δεκαδικά ψηφία θα πρέπει να στρογγυλοποιηθούν στην πλησιέστερη μονάδα π.χ. ποσοστό 39,5% πρέπει να αναγραφεί ως 40%, ποσοστό 35,2% πρέπει να αναγραφεί ως 35%.

Αν το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή ενοικίου έχει μεταβληθεί από οποιαδήποτε αιτία μέσα στο έτος, στους κωδικούς αυτούς θα καταχωρήσετε δύο εγγραφές με το αντίστοιχο ποσοστό.

θ) Στον κωδικό 215, πρέπει να γράψετε τους μήνες ιδιοκατοίκησης ή μίσθωσης ή δωρεάν παραχώρησης, αν πρόκειται για μισθωμένη κατοικία, μέσα στο 2012.

ι) Στον κωδικό 216, πρέπει να γράψετε την τιμή ζώνης ή την τιμή εκκίνησης ανά τετραγωνικό μέτρο που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου, μόνο εφόσον η τιμή αυτή είναι από 2.800 ευρώ

και άνω.

Συμπλήρωση στοιχείων πρώτης και δεύτερης δευτερεύουσας κατοικίας

Δευτερεύουσα κατοικία

9. Αν δίπλα από την ένδειξη «πρώτη ή δεύτερη δευτερεύουσα κατοικία» έχετε επιλέξει το κίτρινο πλαίσιο αλλά δεν εμφανίζονται τα στοιχεία της κατοικίας που θέλετε να δηλώσετε, τότε θα πρέπει να αναγράψετε εξαρχής όλα τα ζητούμενα στοιχεία, στη συνέχεια να χαρακτηρίσετε την κατοικία ως «πρώτη δευτερεύουσα» ή «δεύτερη δευτερεύουσα», κατά περίπτωση, να την καταχωρήσετε και τέλος να επιλέξετε τη «μεταφορά στη δήλωση».

Οι κωδικοί για την παροχή ΔΕΗ

10. Για τη συμπλήρωση των στοιχείων κάθε δευτερεύουσας κατοικίας ισχύουν οι οδηγίες που προαναφέραμε για την περίπτωση της κύριας κατοικίας.

Εδώ θα πρέπει μόνο να διευκρινίσουμε ότι για την πρώτη δευτερεύουσα κατοικία, ο αριθμός παροχής ρεύματος πρέπει να δηλωθεί στον κωδικό 205, το εάν είναι μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρημένη πρέπει να δηλωθεί στον κωδικό 207 και το εάν είναι μονοκατοικία πρέπει να αναγραφεί στον κωδικό 241.

Αντιστοίχως, για τη δεύτερη δευτερεύουσα κατοικία, ο αριθμός παροχής ρεύματος πρέπει να δηλωθεί στον κωδικό 206, το εάν είναι μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρημένη πρέπει να δηλωθεί στον κωδικό 209 και το εάν είναι μονοκατοικία πρέπει να αναγραφεί στον κωδικό 242.

Σημειώνεται ότι σε κάθε περίπτωση εξοχικής κατοικίας πρέπει να δηλώσετε τον πραγματικό αριθμό μηνών που διαμείνατε το 2012. Αν δηλαδή διαμείνατε μόνο ένα μήνα σε εξοχική κατοικία (ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη ή δωρεάν παραχωρημένη) πρέπει να δηλώσετε τον αριθμό 1 στον κωδικό 222 ή 229 για τους «μήνες ιδιοκατοίκησης ή εκμίσθωσης ή δωρεάν παραχώρησης».

Κενές κατοικίες

Επίσης, οι κενές κατοικίες δεν συμπληρώνονται στον πίνακα 5.1 του εντύπου Ε1 αλλά στο έντυπο Ε2.

Φιλοξενούμενοι

11. Εάν το 2012 διαμείνατε ως φιλοξενούμενος στην κατοικία κάποιου συγγενή ή φίλου σας θα συμπληρώσετε ως εξής τη δήλωσή σας:

Στον πίνακα 7, στην παράγραφο 10 και στον κωδικό 801, που βρίσκεται στην 4η σελίδα της φορολογικής δήλωσης θα πρέπει να αναγράψετε τον ΑΦΜ του προσώπου που σάς φιλοξένησε.

Επίσης, πρέπει να «κλικάρετε» στον κωδικό 092, που βρίσκεται κάτω από την ένδειξη «φιλοξενία», και να συμπληρώσετε στον κωδικό 091 τον αριθμό των τετραγωνικών μέτρων της επιφάνειας της κατοικίας και στον κωδικό 097 τον αριθμό των μηνών που φιλοξενηθήκατε στην κατοικία κατά τη διάρκεια του 2012.

Δωρεάν παραχώρηση

12. Η δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από γονέα σε παιδί ή αντίστροφα δηλώνεται ως εξής:

α) Αυτός που παραχώρησε την κατοικία τη δηλώνει μόνο στο Ε2 σαν «δωρεάν παραχώρηση».
β) Αυτός που διέμεινε στην κατοικία τη δηλώνει στον πίνακα 5.1α επιλέγοντας τον κωδικό 203 (δωρεάν παραχωρημένη κατοικία).

Διακοπή ρεύματος

13. Αν κάποια από τις κατοικίες σας δεν ηλεκτροδοτείτο το 2012 μετά από αίτηση διακοπής που είχατε καταθέσει στη ΔΕΗ δεν μπορείτε να αποφύγετε την υποχρέωση να δηλώσετε τον αριθμό παροχής ρεύματος! Το υπουργείο Οικονομικών στις οδηγίες που έχει δώσει υποστηρίζει ότι:

«Δεν είναι σωστό ότι δεν έχετε αριθμό παροχής αφού είναι ένας μοναδικός αριθμός ο οποίος αναγράφεται πάνω στον μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος (ρολόι) και χαρακτηρίζει τη σύνδεση του συγκεκριμένου ακινήτου με το δίκτυο παροχής ηλεκτρικού ρεύματος. Θα τον αναζητήσετε σε παλιότερους λογαριασμούς που σας έχουν αποσταλεί»!

14. Αν το ακίνητό σας δεν έχει ηλεκτροδοτηθεί και δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης θα συμπληρώσετε ως αριθμό παροχής τον εννεαψήφιο αριθμό 999999999.