Δήλωση Ε9 για το 2014 πρέπει να υποβάλουν μέχρι το τέλος Μαϊου πάνω από 1,5 εκατομμύριο φορολογούμενοι, είτε για να επικαιροποιήσουν την κατάσταση της ακίνητης περιουσίας τους και να υπολογιστεί ο νέοςΕνιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) είτε για να δηλώσουν αλλαγές στην ακίνητη περιουσία τους, που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του 2013.

Η υποβολή του νέου Ε9 του 2014 πρέπει να γίνει ηλεκτρονικά μέσω της εφαρμογής για το «περιουσιολόγιο», η οποία λειτουργεί στον λογαριασμό που έχει κάθε φορολογούμενος στο σύστημα TAXISNET. Η προθεσμία υποβολής λήγει στις 30 Μαϊου.

Το νέο έντυπο Ε9, με βάση το οποίο θα υπολογιστεί ο νέος Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων, κρύβει  πολλές «παγίδες» που θα αυξήσουν τη φορολογική επιβάρυνση για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας.

Πραγματική κατάσταση του ακινήτου

Όπως προβλέπει η νέα νομοθεσία για τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., τα ακίνητα πρέπει πλέον να δηλώνονται και να φορολογούνται στην πραγματική τους κατάσταση, ανεξαρτήτως του τί αναγράφουν τα συμβόλαια ή τί έχει δηλωθεί στο Κτηματολόγιο. Αν δεν τηρηθεί αυτή η αρχή, τότε σε περίπτωση ελέγχου, θα επιβάλλονται πρόσθετοι φόροι, πρόστιμα και τόκοι. Εξάλλου, με βάση τη νέα νομοθεσία για τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., φέτος για πρώτη φορά θα φορολογηθούν τα αγροτεμάχια, οι κοινόχρηστοι υπόγειοι χώροι στάθμευσης,  οι κοινόχρηστες αποθήκες και οι πισίνες που βρίσκονται στον κοινόχρηστο χώρο των πολυκατοικιών,  οι «τακτοποιημένοι» αυθαίρετοι χώροι, τα πατάρια, τα πλατύσκαλα ακόμη και τα διαμερίσματα των θυρωρών στις πολυκατοικίες ανεξάρτητα αν χρησιμοποιούνται ή όχι.

Από το νέο φόρο ακινήτων θα «γλιτώσουν» πάντως τα γεωργικά και κτηνοτροφικά κτίσματα (αποθήκες, μαντριά κλπ), τα δεσμευμένα ακίνητα  και κτίσματα τα οποία δεν έχουν καθόλου… στέγη.

Αυθαίρετα και ημιυπαίθριοι

Προκειμένου να εφαρμοστούν όλα τα προαναφερθέντα, το Ε9 πρέπει φέτος να το υποβάλουν όλοι όσοι νομιμοποίησαν ή τακτοποίησαν αυθαίρετα κτίσματα, ημιυπαίθριους ή άλλους χώρους εντός του 2013 καθώς και όσοι προέβησαν σε «νομιμοποιήσεις» αυθαιρέτων ή «τακτοποιήσεις» ημιυπαίθριων και άλλων χώρων εντός των προηγουμένων ετών, αλλά δεν δήλωσαν τα σχετικά στοιχεία στο Ε9 κατά τα αντίστοιχα έτη. Σε κάθε περίπτωση, τα ακίνητα πρέπει να δηλωθούν στην πραγματική τους κατάσταση, όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά τις νομιμοποιήσεις ή «τακτοποιήσεις».

Σημειώνεται ότι ειδικά για όσους «τακτοποίησαν» ημιυπαίθριους χώρους, η υποχρεωτική δήλωσή τους στο Ε9 κρύβει μια μεγάλη «παγίδα». Μέχρι σήμερα οι φορολογούμενοι αυτοί δεν ήταν υποχρεωμένοι να δηλώσουν τους «τακτοποιημένους» ημιυπαίθριους στο Ε9 παρά μόνο στην περίπτωση που μεταβίβαζαν το ακίνητο. Τώρα με την υποχρεωτική αναγραφή καί των ημιυπαίθριων χώρων αυτομάτως αυξάνεται και η επιφάνεια των κατοικιών που θα πρέπει να δηλώσουν στην Εφορία, με συνέπεια την αύξηση του ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να καταβάλουν φέτος.

Επιπλέον, το Ε9 για το τρέχον έτος πρέπει να το υποβάλουν και όλοι όσοι κατέχουν ακίνητα τα οποία απαλλάσσονται από τον νέο Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, μεταξύ των οποίων και όσοι κατέχουν θερμοκήπια, στάβλους, μαντριά, κοτέτσια και αποθήκες προϊόντων φυτικής ή ζωικής παραγωγής, προκειμένου τα ακίνητα αυτά να καταγραφούν και να απαλλαγούν από τον νέο φόρο ακινήτων (τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.).

Ποιοι πρέπει να υποβάλουν φέτος το Ε9

Αναλυτικά, την υποχρέωση να υποβάλουν φέτος τη δήλωση στοιχείων ακινήτων έχουν οι εξής φορολογούμενοι:

1. Όσοι είχαν μεταβολές στην περιουσιακή τους κατάσταση εντός του 2013, οι οποίες υπάρχουν και την 1η Ιανουαρίου 2014.Σʼ αυτή την κατηγορία, υπάγονται όσοι το περασμένο έτος:

– πώλησαν ή αγόρασαν ακίνητα,

– μεταβίβασαν ή απέκτησαν ακίνητα με δωρεές ή γονικές παροχές,

– κληρονόμησαν ακίνητα ,

– μεταβίβασαν ή απέκτησαν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία ακινήτων,

– είχαν οποιεσδήποτε μεταβολές στα ποσοστά συνιδιοκτησίας ή στις επιφάνειες των ακινήτων τους

2. Τα νομικά πρόσωπα, εφόσον τα ακίνητά τους εντάσσονται σε κάποια κατηγορία απαλλαγών από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.

3. Τα φυσικά πρόσωπα, εφόσον έχουν ακίνητα τα οποία απαλλάσσονταιαπό τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. ή προβλέπεται μείωση αυτού.  Στην κατηγορία αυτή υπάγονται  οι αγρότες και κτηνοτρόφοι που θα πρέπει να δηλώσουν χώρους αποθήκευσης προϊόντων φυτικής ή ζωικής παραγωγής, μαντριά, στάνες, θερμοκήπια, κ.λπ. Για τα κτίσματα αυτά προβλέπεται πλήρης απαλλαγή από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α.

4. Όσοι κατέχουν αυθαίρετα κτίσματα ή ημιυπαίθριους ή βοηθητικούς ή κύριους χώρους που έχουν «τακτοποιηθεί» ή «νομιμοποιηθεί», μόνο στις περιπτώσεις που δεν έχουν αναγράψει τα ακίνητα αυτά ή τους χώρους αυτούς σε προηγούμενες δηλώσεις Ε9. Οι χώροι και τα κτίσματα που «τακτοποιήθηκαν» ή νομιμοποιήθηκαν πρέπει να δηλωθούν πλέον στη νέα τους («τακτοποιημένη» ή «νομιμοποιημένη») κατάσταση ώστε η εικόνα του Ε9 συμφωνεί με τις δηλώσεις των μηχανικών για την τακτοποίηση. Έτσι

5. Όποιος έχει ακίνητο σε πολυκατοικία, η οποία διαθέτει κοινόχρηστη πισίνα ή κλειστούς (υπόγειους κυρίως) κοινόχρηστους χώρους αποθηκών ή θέσεων στάθμευσης, για να τους αναγράψει στη δήλωση στοιχείων ακινήτων. Οι χώροι αυτοί θα δηλωθούν εφόσον είναι παρακολουθήματα του ακινήτου (κάτι τέτοιο αναγράφεται στο συμβόλαιο) και εφόσον υπάρχει αποκλειστική χρήση κοινόχρηστου χώρου. Δεν πρέπει, να δηλωθούν περιπτώσεις που δεν αποτελούν παρακολουθήματα της ιδιοκτησίας.

6. Ο εργολάβος, για να αναγράψει το εργολαβικό του αντάλλαγμα, εφόσον έχουν παρέλθει 4 χρόνια από την έναρξη ανέγερσης της οικοδομής ή έχουν χρησιμοποιηθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο από αυτόν τα ακίνητα πριν την παρέλευση της τετραετίας. Επίσης το Ε9 θα υποβάλλει και ο οικοπεδούχος, για να διαγράψει το εργολαβικό αντάλλαγμα.

7. Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης (ΟΤΑ, ΝΠΔΔ), ο οποίος κατέχει το ακίνητο χωρίς τη συναίνεση του φορέα.

8. Ο κάτοχος ακινήτου που ανήκει στην ΕΤΑΔ ΑΕ και στην «Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε.», εφόσον κατέχει το ακίνητο με τη συναίνεση των εταιρειών αυτών.

9. Οι Ο.Τ.Α. για τα ακίνητα τα οποία έχουν δεσμεύσει και έχει  προσδιορισθεί η αποζημίωση,  για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εκκρεμεί η καταβολή της σχετικής αποζημίωσης. (Ο κύριος του δεσμευμένου από Ο.Τ.Α. ακινήτου εξακολουθεί να είναι υπόχρεος να δηλώνει το ακίνητο).

Τα 23 σημεία-SOS – Τι πρέπει να προσέξετε

Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα τα ακόλουθα σημεία κατά την ηλεκτρονική συμπλήρωση και υποβολή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων του 2014:

Διαγραφή ακινήτων. Τα στοιχεία του συμβολαίου απόκτησης ή μεταβίβασης αναγράφονται υποχρεωτικά όχι μόνο στην περίπτωση προσθήκης ακινήτου αλλά και στην περίπτωση διαγραφής ακινήτου από την περιουσιακή κατάσταση του φορολογούμενου.

Αυθαίρετα. Σε περίπτωση δήλωσης αυθαιρέτων κτισμάτων ή κτισμάτων χωρίς σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας αναγράφεται η μικτή επιφάνεια αυτών (κλιμακοστάσια, πλατύσκαλα κλπ), με αποτέλεσμα να αυξάνεται η επιφάνεια των κτισμάτων που θα φορολογηθούν.

Τακτοποιημένοι αυθαίρετοι βοηθητικοί  χώροι:  Δεν προβλέπεται ξεχωριστός κωδικός στον οποίο θα έπρεπε να δηλωθούν οι «τακτοποιημένοι» αυθαίρετοι βοηθητικοί χώροι (υπόγεια, εσωτερικοί εξώστες και σοφίτες) που μετατράπηκαν σε χώρους κύριας χρήσης. Για τους χώρους αυτούς εφαρμόζεται  μειωτικός συντελεστής 50% κατά τον υπολογισμό του φόρου. Από τη στιγμή που οι  χώροι αυτοί θα δηλωθούν ως κύριοι ή βοηθητικοί χώροι θα φορολογηθούν χωρίς την έκπτωση του 50% που προβλέπει ο ν. 4014/2011 και οι φορολογούμενοι θα επιβαρυνθούν με διπλάσιο φόρο.

Αγροτεμάχια. Δηλώνονται σε ξεχωριστές γραμμές ανάλογα με το αν είναι ελιές, υπόλοιπες δενδρώδεις καλλιέργειες, βοσκότοποι, μεταλλεία- λατομεία, υπαίθριες εκθέσεις ή χώροι στάθμευσης. Ξεχωριστή γραμμή υπάρχει για αποθήκες και γεωργικά κτίσματα στα οποία προβλέπεται απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ.

Κοινόχρηστοι χώροι. Στεγασμένες κοινόχρηστες θέσεις στάθμευσης και κοινόχρηστες κολυμβητικές δεξαμενές και αποθήκες πρέπει να δηλωθούν από τον κάθε συνιδιοκτήτη σύμφωνα με το ποσοστό του, εφόσον αποτελούν παρακολουθήματα του ακινήτου.

Κατοικίες θυρωρών. Διαμερίσματα τα οποία χρησιμοποιούσαν ή χρησιμοποιούν ως κατοικίες οι θυρωροί πολυκατοικιών και ανήκουν από κοινού σε όλους τους συνιδιοκτήτες, πρέπει να δηλωθούν από τον καθένα από αυτούς σύμφωνα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας αυτού επί του οικοπέδου.

Ημιυπόγειοι χώροι. Οι ημιυπόγειοι χώροι  πρέπει να αναγραφούν ως ισόγειοι εκτός αν υπάρχει βεβαίωση της αρμόδιας Πολεοδομικής υπηρεσίας ότι αυτοί είναι υπόγειοι.  Έτσι για τους συγκεκριμένους χώρους θα εφαρμοστεί υψηλότερος συντελεστής ορόφου και θα προκύψει μεγαλύτερος ΕΝ.Φ.Ι.Α.

Ημιώροφοι. Ο κάθε ημιώροφος πρέπει να αναγράφεται ως πρώτος όροφος.

Πατάρια. Το πατάρι προστίθεται στην επιφάνεια του κύριου ή βοηθητικού χώρου ανάλογα με τη χρήση του με αποτέλεσμα να αυξάνεται η επιφάνεια του ακινήτου που φορολογείται.

Ξεχωριστό Ε9. Η δήλωση στοιχείων ακινήτων έτους 2014 υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου από κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο απαιτείται να είναι ενεργός χρήστης των υπηρεσιών του Taxisnet.

Ανήλικα τέκνα. Η  δήλωση στοιχείων ακινήτων ανηλίκου προστατευόμενου τέκνου  πρέπει να υποβληθεί από τον υπόχρεο γονέα, στο όνομα του τέκνου.

Ενιαία ιδιοκτησία. Κάθε ενιαία ιδιοκτησία αναγράφεται σε μια γραμμή της δήλωσης στοιχείων ακινήτων. Κατ’ εξαίρεση, κτίσματα επί οικοπέδου χωρίς σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας αναγράφονται σε διαφορετικές γραμμές ανά όροφο και τα στοιχεία του οικοπέδου αναγράφονται σε μία εξ αυτών. Στη γραμμή, στην οποία αναγράφονται τα στοιχεία του οικοπέδου, αναγράφεται και η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων που υπάρχουν στο οικόπεδο και προσμετρώνται στο συντελεστή δόμησης. Αν όμως στο υπόγειο ή στο ισόγειο υπάρχουν κτίσματα διαφορετικής κατηγορίας, αυτά αναγράφονται σε διαφορετικές γραμμές και, σε μια μόνο από αυτές, αναγράφονται τα στοιχεία του οικοπέδου και η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων.

Κτίσματα – οικόπεδα.  Σε κάθε περίπτωση αναγραφής κτισμάτων απαιτείται και η συμπλήρωση των στοιχείων του οικοπέδου ή γηπέδου, επί του οποίου βρίσκονται αυτά. Δεν συμπληρώνονται στοιχεία οικοπέδου αποκλειστικά και μόνο στην περίπτωση κατά την οποία οι οριζόντιες ιδιοκτησίες κατοικιών, επαγγελματικών στεγών, αποθηκών και θέσεων στάθμευσης σε πολυκατοικία έχουν δημιουργηθεί εν ζωή με συμβολαιογραφικό έγγραφο και εφόσον η αξία του οικοπέδου υπολογίζεται με το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων.

Έτος κατασκευής.  Το έτος κατασκευής του ακινήτου αναγράφεται όπως προκύπτει από την έκδοση της οικοδομικής άδειας ή από την τελευταία αναθεώρησή της. Σε περίπτωση ενιαίου κτίσματος, τμήματα του οποίου έχουν διαφορετική παλαιότητα, έτος κατασκευής είναι το έτος έκδοσης της νεότερης οικοδομικής άδειας. Αν δεν υπάρχει οικοδομική άδεια, ως έτος έκδοσής της λαμβάνεται το έτος κατασκευής το οποίο προκύπτει από δημόσιο έγγραφο.

Οριζόντια ιδιοκτησία. Εφόσον υπάρχει σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, αναγράφεται η καθαρή επιφάνεια των κύριων ή βοηθητικών χώρων. Σε περίπτωση που στο συμβολαιογραφικό έγγραφο αναγράφεται μόνο μικτή επιφάνεια, προκειμένου να προσδιοριστεί η καθαρή επιφάνεια, αφαιρείται ποσοστό 10% της μικτής επιφάνειας. Η επιφάνεια των ακινήτων αναγράφεται είτε με δύο (2) δεκαδικά ψηφία είτε σε ακέραιο αριθμό.

Συνιδιοκτησία. Το ποσοστό συνιδιοκτησίας των ακινήτων αναγράφεται με τη χρήση πέντε  δεκαδικών ψηφίων.

«Τυφλό» κτίσμα.  Όταν κτίσμα έχει πρόσοψη αποκλειστικά σε ακάλυπτο χώρο ή σε αίθριο ή σε στοά, θεωρείται «τυφλό». Όταν οικόπεδο ή γήπεδο δεν έχει καμία πρόσοψη σε δρόμο ή πλατεία, θεωρείται τυφλό. Σε περίπτωση τυφλού κτίσματος, εφόσον, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο αυτό, αναγράφονται υποχρεωτικά τα στοιχεία του οικοπέδου και εφόσον αυτό δεν είναι τυφλό, αναγράφεται σε διαφορετική γραμμή, ώστε να δηλωθεί η πρόσοψή του, με συμπλήρωση και της συνολικής επιφάνειας των επ’ αυτού κτισμάτων.

Μεταφορά συντελεστή δόμησης.  Σε περίπτωση μεταφοράς συντελεστή δόμησης ως γεωγραφικά στοιχεία αναγράφονται αυτά του βαρυνόμενου ακινήτου, ως επιφάνεια αναγράφονται τα τετραγωνικά μέτρα του μελλοντικού κτίσματος, ως όροφος, πλην του ισογείου που έχει τον κωδικό 0, αναγράφεται ο κωδικός 1 και δεν συμπληρώνονται στοιχεία οικοπέδου.

Βοηθητικοί χώροι.  Η επιφάνεια βοηθητικών χώρων αποθηκών, κολυμβητικών δεξαμενών και θέσεων στάθμευσης που αποτελούν, κατά τον τίτλο κτήσης ή τη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, παρακολούθημα κτίσματος αναγράφονται στην ίδια γραμμή ως βοηθητικοί χώροι αυτού. Εφόσον δεν προκύπτει η επιφάνεια της θέσης στάθμευσης, η επιφάνεια αυτής θεωρείται ότι είναι 20 τ.μ..

Διαφορετικά ποσοστά. Όταν υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά ή διαφορετικά εμπράγματα δικαιώματα επί του ιδίου ακινήτου, αυτά αναγράφονται σε χωριστές γραμμές.

«Σκελετοί». Οριζόντιες ιδιοκτησίες, οι οποίες έχουν δημιουργηθεί αλλά την 1η-1-2014 δεν έχει κατασκευαστεί ο φέρων οργανισμός (σκελετός) αυτών, δηλώνονται ως οικόπεδα με τα ποσοστά ιδιοκτησίας ή συνιδιοκτησίας επί αυτού. Σε περίπτωση όμως που, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2013, έχει μεταβιβαστεί με οριστικό συμβόλαιο ακίνητο ανεγειρόμενης οικοδομής σε οποιοδήποτε στάδιο, ακόμη και πριν την έναρξη εργασιών επί του οικοπέδου, εφόσον προβλέπεται ότι αυτό θα παραδοθεί αποπερατωμένο στον αγοραστή, δηλώνεται ως αποπερατωμένο.

Κτίσματα χωρίς στέγη. Δεν αναγράφονται στοιχεία κτίσματος όταν υπάρχει παντελής έλλειψη στέγης. Αν υπάρχει μερική έλλειψη στέγης ή άλλες ουσιώδεις βλάβες του κτίσματος, που το καθιστούν μη λειτουργικό, τότε αναγράφεται ως ημιτελές.

Δικαίωμα υψούν. Το δικαίωμα υψούν, που έχει δημιουργηθεί ως αυτοτελής ιδιοκτησία με συμβολαιογραφικό έγγραφο, αναγράφεται ως οικόπεδο με το ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του όλου οικοπέδου, χωρίς να συμπληρώνεται η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων που υπάρχουν στο οικόπεδο. Εφόσον το δικαίωμα αναφέρεται σε χιλιοστά στον «αέρα» του οικοπέδου, σε προσδοκώμενη αλλά αβέβαιη δυνατότητα δόμησης, λογίζεται ως μη οικοδομήσιμο οικόπεδο, μη δυνάμενο να τακτοποιηθεί.

www.money-money.gr