Τι αλλάζει στα βιβλία και στοιχεία των επιχειρήσεων
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΑΛΛΑΓΩΝ ΚΑΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
- Καταπολεμάται η λογιστική πολυνομία.
Για πρώτη φορά το σύνολο των λογιστικών κανόνων συγκεντρώνεται σε ένα νομοθέτημα διαρθρωμένο με βάση τις βέλτιστες πρακτικές για όλες τις επιχειρήσεις και τους λογιστές. Η κωδικοποίηση που επιτυγχάνεται είναι ένα σημαντικό μεταρρυθμιστικό βήμα, αυξάνει την ασφάλεια δικαίου και μειώνει το διοικητικό βάρος.
- Οι οικονομικές καταστάσεις των ελληνικών επιχειρήσεων με το νέο πλαίσιο γίνονται ευχερώς κατανοητές από τους διεθνείς επενδυτές λόγω της ευθυγράμμισης που επιτυγχάνεται με τις διεθνείς λογιστικές πρακτικές.
- Ολοκληρώνεται η κατάργηση κοστοβόρων και γραφειοκρατικών διαδικασιών του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων που είχε ξεκινήσει με τη θέσπιση του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών.
- Εισάγονται κανόνες τήρησης λογιστικών βιβλίων, ευθυγραμμισμένοι με τις σύγχρονες επιχειρηματικές πρακτικές. Οι κανόνες αυτοί συνεπάγονται μειωμένο κόστος λειτουργίας ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζουν τη δυνατότητα διενέργειας ουσιαστικών φορολογικών ή άλλων ελέγχων.
- Διευκολύνεται η ηλεκτρονική τιμολόγηση στη χονδρική και τη λιανική και η συνακόλουθη περαιτέρω μείωση του κόστους συναλλαγών.
Γενικά
- Το νομοσχέδιο ανταποκρίνεται στην ανάγκη εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των επιχειρήσεων. Επιδιώκει, αφενός την περαιτέρω απλοποίηση του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ΚΦΑΣ) και, αφετέρου, την ενοποίηση, βελτίωση, και συμπλήρωση των λογιστικών κανόνων της χώρας, κωδικοποιώντας και εκσυγχρονίζοντας το πλαίσιο της λογιστικής τυποποίησης που εισήγαγε το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο πριν 35 χρόνια. Οι αλλαγές αυτές συνεχίζουν και ολοκληρώνουν την μεταρρύθμιση που είχε ξεκινήσει με το νόμο 4093/2012.
- Με την κωδικοποίηση συγκεντρώνονται για πρώτη φορά σε ενιαίο κείμενο οι κανόνες απεικόνισης των συναλλαγών τόσο από λογιστικής, όσο και από φορολογικής πλευράς διευκολύνοντας με τον τρόπο αυτό τις επιχειρήσεις και ενισχύοντας την ασφάλεια δικαίου.
- Στόχος των αλλαγών είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου ρυθμιστικού πλαισίου, η μείωση του διοικητικού κόστους των επιχειρήσεων και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, χωρίς ωστόσο να δυσχεραίνεται το έργο των φορολογικών ή άλλων ελέγχων. Θεμέλιο είναι η νέα κωδικοποιημένη Οδηγία 2013/34 της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), της οποίας το λογιστικό σκέλος ενσωματώνεται πλήρως στο νομοσχέδιο, καθώς και οι βέλτιστες διεθνείς πρακτικές.
- Από 1ης Ιανουαρίου 2015 επέρχονται σημαντικές βελτιώσεις και απλοποιήσεις σε θέματα που μέχρι σήμερα ρύθμιζε ο ΚΦΑΣ (ν. 4093/2012). Σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή των λογιστικών ρυθμίσεων, η καθημερινή λειτουργία των λογιστηρίων δεν θα επηρεαστεί την 1η Ιανουαρίου 2015. Οι νέοι κανόνες κυρίως αφορούν θέματα επιμέτρησης (αποτίμησης) και σύνταξης χρηματοοικονομικών καταστάσεων που οι επιχειρήσεις θα κληθούν να εφαρμόσουν στις αρχές του έτους 2016 για τις καταστάσεις του 2015. Συνεπώς, υπάρχει επαρκής χρόνος προετοιμασίας.
- Ιδιαίτερη μέριμνα έχει ληφθεί για τη διασφάλιση της λειτουργικότητας των νέων ρυθμίσεων, ενώ για την ομοιόμορφη και ορθή εφαρμογή, το κείμενο συνοδεύεται από πλήρες γλωσσάριο όρων (Παράρτημα Α). Οι υποχρεώσεις των υποκείμενων επιχειρήσεων (οντότητες) κλιμακώνονται ανάλογα με το μέγεθός τους, αξιοποιώντας στο μέγιστο βαθμό τις προβλέψεις της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ για απλοποιήσεις και απαλλαγές.
- Το νομοσχέδιο είναι εναρμονισμένο με τους νέους Κώδικες Φορολογίας Εισοδήματος και Φορολογικής Διαδικασίας, έτσι ώστε τα τρία νομοθετήματα να αποτελέσουν ένα ενιαίο, σύγχρονο και ασφαλές θεσμικό πλαίσιο, το οποίο θα κατανοούν και θα εμπιστεύονται οι ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά και η διεθνής επενδυτική κοινότητα.
Απλοποίηση ΚΦΑΣ
- Εισάγεται σύμφωνα με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές πλέγμα ολοκληρωμένων ρυθμίσεων αναφορικά με την τήρηση λογιστικών αρχείων (βιβλία και παραστατικά). Οι αλλαγές σηματοδοτούν τη μετάβαση από ένα λεπτομερέστατο, τυπολατρικό και κοστοβόρο νομοθετικό πλαίσιο σε ένα φιλικότερο περιβάλλον.
- Καθιερώνονται διαδικασίες και μηχανισμοί ελέγχου (δικλίδες) που διασφαλίζουν την ευχερή συσχέτιση των συναλλαγών και γεγονότων της επιχείρησης με τα λογιστικά αρχεία και τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Έτσι, βάσει των βέλτιστων διεθνών πρακτικών, διασφαλίζεται η δυνατότητα διενέργειας αποτελεσματικών και αποδοτικών ελέγχων.
- Ρυθμίζεται ειδικά το ζήτημα της τεκμηρίωσης της διακίνησης των αποθεμάτων και εκσυγχρονίζονται οι σχετικές ρυθμίσεις περί δελτίου αποστολής, ώστε να είναι δυνατός ο σχετικός έλεγχος. Δίνεται βαρύτητα στην τεκμηρίωση των διαθέσιμων αποθεμάτων με σύγχρονες τεχνικές, ακολουθώντας τη διεθνή πρακτική.
- Αναγνωρίζεται το τιμολόγιο ως το βασικό παραστατικό για τις πάσης φύσεως πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών (για λιανικές πωλήσεις προβλέπεται απόδειξη λιανικής πώλησης).
- Διευρύνεται, εντός του πλαισίου των ρυθμίσεων της Οδηγίας 2006/112 περί ΦΠΑ, ο χρόνος έκδοσης του τιμολογίου πώλησης, το οποίο μπορεί να εκδίδεται μέχρι την 15η ημέρα του επόμενου μήνα από την αποστολή ή παράδοση των αγαθών. Διατηρείται, ωστόσο, η υποχρέωση έκδοσης τιμολογίου εντός του ίδιου έτους στο οποίο έγινε η αποστολή ή παράδοση των αγαθών ή παροχή των υπηρεσιών.
- Επεκτείνεται η δυνατότητα για έκδοση του τιμολογίου πώλησης προς το δημόσιο ή ΝΠΔΔ εντός του έτους στο οποίο οριστικοποιείται η συναλλαγή (πιστοποίηση δημοσίων έργων κ.λπ.), έτσι ώστε να καλύπτει αδιάκριτα κάθε περίπτωση πώλησης προς το δημόσιο ή ΝΠΔΔ.
- Διατηρείται η χρήση ταμειακής μηχανής ή φορολογικού μηχανισμού για πωλήσεις λιανικής, με δυνατότητα απαλλαγής ορισμένων κατηγοριών.
- Παραμένει η υποχρέωση της επιχείρησης να παρακολουθεί τις μη εκπεστέες δαπάνες και τα απαλλασσόμενα ή ειδικώς φορολογούμενα έσοδα (παρακολούθηση φορολογικής βάσης), για την ασφαλή συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης.
- Το νέο πλαίσιο συνιστά σημαντική ελάφρυνση για τις επιχειρήσεις, δεν συνεπάγεται κόστος προσαρμογής και δεν απαιτεί ιδιαίτερη προετοιμασία. Για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή των νέων κανόνων προετοιμάζονται ήδη σχετικές διευκρινίσεις και οδηγίες από ειδική επιτροπή που έχει συσταθεί στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.
- Ζητήματα που προκύπτουν για ειδικές κατηγορίες, όπως αγρότες ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ, ευκαιριακά και παρεπόμενα απασχολούμενοι και πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα σε πολύ μικρή έκταση, αντιμετωπίζονται με ειδικές διευκολύνσεις και απλοποιήσεις, ώστε να μην επέλθει κανένα πρόσθετο βάρος.
Λογιστικές ρυθμίσεις
- Συμπληρώνονται, βελτιώνονται, εκσυγχρονίζονται και ενοποιούνται σε ενιαίο κείμενο οι διάσπαρτοι σήμερα λογιστικοί κανόνες (ΕΓΛΣ, Κ.Ν. 2190/1920, Ν. 3190/1955, Ν. 4072/2012 περί ΙΚΕ, φορολογική ή άλλη νομοθεσία), με βάση την Οδηγία 2013/34/ΕΕ. Έτσι, αντιμετωπίζονται κενά ή ασάφειες, με στόχο τη μείωση του κόστους συμμόρφωσης και την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου.
- Το νομοσχέδιο δεν επιβάλλει τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (ΔΛΠ), ούτε κάποια παραλλαγή τους. Επιτρέπει τη χρήση των εύλογων αξιών, όπως έχει ήδη νομοθετηθεί από το 2006 βάσει της Οδηγίας 2001/65/ΕΕ. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την εφαρμογή και τον έλεγχο των εύλογων αξιών.
- Με το νέο λογιστικό πλαίσιο, που είναι πλήρως ευθυγραμμισμένο με τη διεθνή λογιστική πρακτική, οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις των ελληνικών επιχειρήσεων θα είναι κατανοητές και αξιοποιήσιμες στο διεθνές επενδυτικό κοινό και τις διεθνείς χρηματαγορές.
- Καθορίζεται ένα ενιαίο πλέγμα λογιστικών κανόνων για όλες τις νομικές μορφές επιχειρήσεων. Ωστόσο, για τη μείωση του διοικητικού κόστους υπάρχει διαβάθμιση των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων ανάλογα με το μέγεθός τους, με κλιμάκωση για τις μεγαλύτερες, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ: «όσο μικρότερη η επιχείρηση τόσο το λογιστικό της πλαίσιο είναι απλούστερο».
- Έχουν ενταχθεί στο κείμενο του νόμου σύγχρονα υποδείγματα λογιστικών καταστάσεων, καθώς και ένα ευέλικτο και λειτουργικό σχέδιο λογαριασμών, το οποίο έχει λάβει υπόψη τους νέους λογιστικούς κανόνες (νέοι λογαριασμοί, νέες ονομασίες) και τη γενικευμένη χρήση πληροφορικής.
- Εναλλακτικά του προτεινόμενου σχεδίου λογαριασμών, οι υποκείμενες επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιούν, με τις απαραίτητες προσαρμογές, το υφιστάμενο σχέδιο λογαριασμών του ΕΓΛΣ. Συνεπώς, δεν επιβάλλεται αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας τους, ούτε πρόσθετο κόστος. Μάλιστα, για την περαιτέρω διευκόλυνση των επιχειρήσεων είναι διαθέσιμη αντιστοίχιση των κωδικών του σχεδίου λογαριασμών του νομοσχεδίου με τους κωδικούς του υφιστάμενου σχεδίου του ΕΓΛΣ.
www.imerisia.gr