Λύση στο μείζον κοινωνικό, πολιτικό και τραπεζικό ζήτημα της αποτελεσματικής προστασίας της πρώτης κατοικίας επιχειρεί να δώσει το υπουργείο Οικονομίας μέσω ρύθμισης που έχει καταρτίσει και η οποία βρίσκεται ήδη στα χέρια της ΕΚΤ, αναμένοντας το πράσινο φως για να κατατεθεί στη Βουλή.

Στόχος της ρύθμισης είναι να αρθεί η πίεση από εκατοτάνδες χιλιάδες οικογένειες που λόγω της κρίσης έχουν περιέλθει σε αδυναμία ενώ παράλληλα να προστατευτούν αποτελεσματικά τα συμφέροντα των τραπεζών και καθαρίσει το τοπίο για τους πραγματικούς δικαιούχους της ρύθμισης. Όπως επισημαίνουν καλά πληροφορημένες πηγές επιτυγχάνεται η προστασία της κυρίας κατοικίας έως την κατάρτιση μακροπρόθεσμου θεσμικού πλαισίου με το οποίο θα αντιμετωπιστούν συνολικά τα ζητήματα των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Αν και σήμερα δεν υπάρχει προστασία για την κύρια κατοικία των οφειλετών καθώς η προηγούμενη ρύθμιση (4224/2014 άρθρο 2 ) είχε καταληκτική ημερομηνία την 31η Δεκεμβρίου του 2014, οι τράπεζες έχουν δεσμευθεί μετά από παρέμβαση του πρωθυπουργού να μην διεξάγουν πλειστηριασμούς μέχρι την κατάθεση της νομοθετικής ρύθμισης.

Το νέο προτεινόμενο άρθρο είναι πολύ κοντά στην προηγούμενη ρύθμιση και αφορά ένα συνδυασμό κριτηρίων, συμπεριλαμβανομένης της αντικειμενικής αξίας της κύριας κατοικίας, το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών και της συνολικής αξίας της ακίνητης περιουσίας, που επιτρέπουν στον οφειλέτη να χρησιμοποιεί την εν λόγω προστασία.

Παράλληλα διευκολύνονται και οι τράπεζες στην αναδιάρθρωση του δανειακού τους χαρτοφυλακίου και ενισχύεται η προοπτική εισπραξιμότητάς τους καθώς πρόκειται για μια ρεαλιστική ρύθμιση η οποία ξεκαθαρίζει το τοπίο και απελευθερώνει ανθρώπινους πόρους ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να περιοριστεί -μεσοπρόθεσμα- το ρίσκο.

Ποιοι καλύπτονται

Πιο συγκεκριμένα, για να πάρει την προστασία μορατόριουμ, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

1. Ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μέχρι € 50.000.

2. Συνολική αξία της κινητής και ακίνητης περιουσίας μέχρι € 500.000

3. Σύνολο των καταθέσεων μέχρι 30.000 – εξαιρουμένων των έκτακτων προσόδων από τα συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά προγράμματα.

4. Υπάρχουν, επίσης, σχέδιο για ειδικές κατηγορίες οφειλετών, όπως: οικογένειες που έχουν την ευθύνη των μελών με αναπηρία άνω του 67%, οι οικογένειες με άνεργα μέλη, οικογένειες με τρία (3) παιδιά. Για όλες αυτές τις κατηγορίες, θα υπάρξει αύξηση των ορίων των σωρευτικών προϋποθέσεων, μέχρι το 20%.

Υποχρεώσεις των οφειλετών:

α. Έχοντας ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μέχρι € 25.000, υποχρέωση για την καταβολή του 10% του ετήσιου εισοδήματος.

β. Έχοντας ετήσιο οικογενειακό εισόδημα άνω των € 25.000, υποχρέωση για την καταβολή του 10% του ετήσιου εισοδήματος μέχρι 25.000 και 20% για το υπερβάλλον εισόδημα.

(Εντός έξι μηνών από την παραγγελία του δικαστηρίου).

γ. Για την ανεργία και για τους οφειλέτες με μηδενικό εισόδημα, παρέχεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών.

Σε περίπτωση μη καταβολής των δόσεων έως και για 6 μήνες αίρεται για τον συγκεκριμένο οφειλέτη η απαγόρευση του πλειστηριασμού.

Η ρύθμιση των στεγαστικών NPL’s

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές σε δεύτερο χρόνο θα κατατεθεί και το νομοσχέδιο που θα αφορά την ουσιαστική ρύθμιση στεγαστικών δανείων οφειλετών χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων οι οποίοι στη διάρκεια της κρίσης υπέστησαν συρρίκνωση των εισοδημάτων τους και αντιμετωπίζουν προβλήματα εξυπηρέτησης των δανείων τους.

Η τεχνική προσέγγιση είναι ιδιαίτερα σύνθετη και απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα επιλογής δανείων, σχεδιασμού και χρηματοδότησης σχήματος, υλοποίησης της πρότασης καθώς και αναδιάρθρωσης δανείων, λειτουργίας και παρακολούθησης εξυπηρέτησής τους.

Επιπλέον, το έργο αποτελεί μία ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία στην οποία εμπλέκονται αρκετοί φορείς όπως τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, η ΕΚΤ , η Ευρωπαϊκή Επιτροπή- ιδιαίτερα σε θέματα State Aid – στοχεύοντας σε ισορροπημένες λύσεις χωρίς παρενέργειες προς κάθε κατεύθυνση.

Ο χρόνος υλοποίησης εκτιμάται 9-12 μήνες με πολλαπλές διαδικασίες να διεξάγονται παράλληλα.