1ο Μέρος – Συνηθισμένες Ερωτήσεις για Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά – Υπερχρεωμένες Επιχειρήσεις

Ερωτήσεις – Απαντήσεις

 

0α. Για ποιούς λόγους μπορεί να απορριφθεί το αίτημά μου για υπαγωγή στα Υπερχρεωμένα Νοικοκυριά;
 
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία 7 στα 10 αιτήματα υπαγωγής στο νόμο 3869/10 απορρίπτονται. Οι πιο συνηθισμένοι λόγοι είναι η απειρία αυτών που αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν μια τόσο πολύπλοκη διαδικασία έχοντας κατά κύριο λόγο το προσωπικό όφελος και όχι το συμφέρον του υπερχρεωμένου δανειολήπτη, αφού χωρίς προηγούμενη εμπειρία δέχονται ή πολλές φορές προτρέπουν, χωρίς να συντρέχουν οι βασικές προϋποθέσεις, για έναρξη της διαδικασίας. Αποτέλεσμα, τα λάθη να οδηγήσουν τον υπερχρεωμένο σε ακόμη μεγαλύτερο αδιέξοδο, αφού ο χαμένος χρόνος με μια απορριπτική απόφαση, θα έχει λειτουργήσει εις βάρος του, με σοβαρές συνέπειες όπως, την απώλεια της κατοικίας του, απώλεια της ψυχικής ηρεμίας του ιδίου και της οικογενείας του, ακόμη και την αποβολή του από τον κοινωνικό του περίγυρο.  
 
0β. Υπάρχει λύση στη περίπτωση που η διαδικασία είναι λάθος ή που υπάρχει απορριπτική απόφαση;
 
Πάντα μπορεί να υπάρξει λύση η οποία ποικίλει ανάλογα της διαφορετικότητας της κάθε υπόθεσης όπως και το σημείο που τελέσθει το λάθος και οδήγησε στην αποτυχία. Πριν επιχειρήσετε να εμπιστευθείτε ξανά κάποιον “ειδικό”, δείτε και ρωτήστε για υποθέσεις που χειρίστηκε και τα αποτελέσματα που είχε. Ζητήστε ακόμη να διαβάσετε και αποφάσεις δικαστηρίων με τις οποίες ρύθμισε χρέη αυτών που τον εμπιστεύθηκαν.
Υποθέσεις πελατών μας και των συνεργαζόμενων Δικηγόρων μας για ρυθμίσεις οφειλών, είναι στη διάθεσή σας για κάθε έλεγχο και επεξεργασία ως προς το θετικό τους αποτέλεσμα.
 

Συνέχεια ερωτήσεων – απαντήσεων

1. Τι επιδιώκει ο νόμος;

Να δώσει μια δεύτερη ευκαιρία στους υπερχρεωμένους. Οι υπερχρεωμένοι πολίτες που έχουν αποδεδειγμένη μόνιμη αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, μπορούν να ρυθμίσουν την εξόφλησή τους και να απαλλαγούν από σημαντικό μέρος των χρεών τους, εφόσον εξυπηρετήσουν για τέσσερα έτη με βάση το εισόδημα τους ένα μέρος αυτών που καθορίζεται από το Δικαστήριο. Κατά το διάστημα της εξυπηρέτησης του χρέους διαφυλάττεται ένα ελάχιστο επίπεδο οικονομικής διαβίωσης. Ο υπερχρεωμένος καταναλωτής ή επαγγελματίας, εφόσον ανταποκριθεί στη ρύθμιση που θα ορίσει το δικαστήριο ή σε περίπτωση εξώδικου συμβιβασμού θα έχει συμφωνήσει με τους πιστωτές , θα αποκτήσει το δικαίωμα για ένα νέο οικονομικό ξεκίνημα στη ζωή του, απαλλασσόμενος από το υπόλοιπο των χρεών του.

2. Ποιοί υπάγονται στις ρυθμίσεις του νόμου;

Όλα τα φυσικά πρόσωπα, καταναλωτές και επαγγελματίες, με εξαίρεση τους εμπόρους, οι οποίοι όμως έχουν από την υφιστάμενη νομοθεσία τη δυνατότητα να προσφύγουν στη διαδικασία του πτωχευτικού κώδικα.

3. Ποιά χρέη αφορά;

Όλα τα χρέη με εξαίρεση οφειλές από αδικοπραξία που διαπράχθηκε με δόλο, διοικητικά πρόστιμα, χρηματικές ποινές, οφειλές από φόρους και τέλη προς το Δημόσιο και εισφορές προς τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης. Δεν υπάγονται επίσης σε ρύθμιση οφειλές που έχουν αναληφθεί το τελευταίο έτος πριν την υποβολή της αίτησης ρύθμισης. Στην τελευταία δηλαδή περίπτωση ο οφειλέτης, εφόσον επιθυμεί να ρυθμίσει και αυτές τις οφειλές θα πρέπει να περιμένει να παρέλθει ένα έτος από τότε που αναλήφθηκαν για να υποβάλει την αίτηση.

4. Πότε οι οφειλέτες μπορούν να υπαχθούν σε ρύθμιση;

Όταν έχουν περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων χρηματικών οφειλών. Προϋπόθεση να μην έχει συμβεί αυτό δόλια.
Επισήμανση: Ο οφειλέτης μπορεί να αξιοποιήσει τον νόμο για τη ρύθμιση χρεών και απαλλαγή μόνο μία φορά στη ζωή του.

5. Είναι υποχρεωτική η προσπάθεια εξώδικου συμβιβασμού;

Πριν την υποβολή της αίτησης στο δικαστήριο, ο οφειλέτης υποχρεούται να κάνει προσπάθεια εξωδικαστικού συμβιβασμού με τους πιστωτές. Στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή, θα βρει σχετικές οδηγίες και υπόδειγμα για την υποβολή της αίτησης εξώδικου συμβιβασμού.

6. Ποιος συνδράμει την προσπάθεια συμβιβασμού;

Ο Συνήγορος του Καταναλωτή ή η Επιτροπή Φιλικού Διακανονισμού που λειτουργεί ήδη σε κάθε νομαρχία ή Ένωση Καταναλωτών που έχει εγγραφεί στο σχετικό Μητρώο που τηρείται στην Γενική Γραμματεία Καταναλωτή ή ο Μεσολαβητής Τραπεζικών Επενδυτικών Υπηρεσιών ή δικηγόρος.

7. Ποιές είναι οι υποχρεώσεις των φορέων συνδρομής;

Οι φορείς που συνδράμουν στην προσπάθεια εξωδικαστικού συμβιβασμού οφείλουν να ενημερώνουν τους οφειλέτες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, να ενεργούν κατά τρόπο που διαφυλάττει τα συμφέροντα των οφειλετών και να χρησιμοποιούν για την επιδίωξη του συμβιβασμού πρόσωπα που διαθέτουν ικανότητες, γνώσεις και εμπειρία στην κατάστρωση οικογενειακού προϋπολογισμού, λαμβάνοντας υπόψη τα δηλούμενα εισοδήματα και τις ανάγκες του οφειλέτη και τη δυνατότητά του να αποπληρώνει τα χρέη.

8. Πως γίνεται και αποδεικνύεται η προσπάθεια συμβιβασμού πριν την υποβολή της αίτησης;

Δεν υπάρχει κάποια διαδικασία που θα πρέπει απαραίτητα να ακολουθηθεί. Η προσπάθεια συμβιβασμού γίνεται προς όλους τους πιστωτές και αποδεικνύεται με βεβαίωση του φορέα που την έχει αναλάβει. Τα μέρη είναι ελεύθερα να συμφωνήσουν ότι κρίνουν προς το συμφέρον τους. Για το συμβιβασμό συντάσσεται πρακτικό που επικυρώνεται από τον αρμόδιο Ειρηνοδίκη.

9. Συμφέρει τα μέρη ο συμβιβασμός;

Αν ένας συμβιβασμός συμφέρει τα μέρη (οφειλέτη και δανειστές), ασφαλώς εξαρτάται από το περιεχόμενό του και αυτό θα το κρίνουν τα ίδια, και ιδίως οι οφειλέτες, με βάση τις δυνατότητες που έχουν. Υπάρχουν πάντως σημαντικοί λόγοι και κίνητρα τόσο για τους οφειλέτες όσο και για τους πιστωτές για να αξιοποιήσουν τη φάση του εξώδικου συμβιβασμού. Ενδεικτικά:

Για τους οφειλέτες: Μπορούν να επιτύχουν πιο ευέλικτη ρύθμιση αποπληρωμής του χρέους, να μειώσουν το όποιο κόστος ή την όποια ανασφάλεια για την έκβαση της διαδικασίας, να αποφύγουν μειονεκτήματα και περιορισμούς της δικαστικής ρύθμισης (όπως λ.χ. την μακρόχρονη παραμονή στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ, τη δημοσιότητα της υπαγωγής σε ρύθμιση, περιορισμούς στην υποβολή νέας αίτησης, καθώς το δικαίωμα ρύθμισης και απαλλαγής από τα χρέη δίνεται μία μόνο φορά, την τήρηση αυξημένων υποχρεώσεων, κ.ά.).

Για τους πιστωτές: Μπορούν να επιτύχουν την ταχύτερη έναρξη αποπληρωμής του χρέους, να αποκομίσουν ομοίως οφέλη μέσα από την ευέλικτη αποπληρωμή του, να επιτύχουν την εξυπηρέτηση μεγαλύτερου ποσοστού χρέους από αυτό το οποίο θα επιτύγχαναν στο δικαστήριο, να επιτύχουν εξασφαλίσεις από τρίτα πρόσωπα κ.ά.

10. Που υποβάλλεται η αίτηση για τη ρύθμιση;

Η αίτηση για τη ρύθμιση των οφειλών υποβάλλεται στο Ειρηνοδικείο του τόπου που κατοικεί ή διαμένει ο οφειλέτης. Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί από τον Ιανουάριο 2011. Για την εκδίκαση της υπόθεσης εφαρμόζεται η εκούσια δικαιοδοσία που επιτρέπει στο δικαστήριο την αυτεπάγγελτη έρευνα των γεγονότων.

11. Τι πρέπει να περιέχει η αίτηση και ποια έγγραφα θα πρέπει να προσκομιστούν;

Η αίτηση πρέπει να περιέχει α) κατάσταση της περιουσίας του οφειλέτη και των κάθε φύσης εισοδημάτων του ίδιου και του συζύγου του, β) κατάσταση των πιστωτών του και των απαιτήσεων τους κατά κεφάλαιο, τόκους και έξοδα και γ) σχέδιο διευθέτησης οφειλών, που να λαμβάνει υπόψη με εύλογο τρόπο και συσχέτιση τόσο τα συμφέροντα των πιστωτών, όσο και την περιουσία, τα εισοδήματα και την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη. Με την αίτηση ή μέσα σε ένα μήνα από την υποβολή της αίτησης θα πρέπει να προσκομιστούν η βεβαίωση για την διενέργεια του εξωδικαστικού συμβιβασμού, υπεύθυνη δήλωση για την ορθότητα των στοιχείων που δηλώνει και τα έγγραφα που έχει και αποδεικνύουν τις οφειλές του.

12. Μπορεί ο οφειλέτης να συντάξει μόνος του την αίτηση;

Τα αρμόδια Υπουργεία θα εκδώσουν υποδείγματα αιτήσεων, πιστοποιητικών, δηλώσεων, καταστάσεων και σχεδίων διευθέτησης οφειλών με σκοπό να διευκολύνουν τη σύνταξή τους από τον ίδιο τον οφειλέτη.

13. Είναι υποχρεωτική η παράσταση δικηγόρου;

Όχι, δεν είναι. Ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει και να παρασταθεί μόνος στο δικαστήριο. Θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει χωρίς αμοιβή τη βοήθεια ενός από τα πρόσωπα ή τους φορείς που συνδράμουν τους καταναλωτές σε θέματα υπερχρέωσης.

14. Τι γίνεται με τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης (διαδικασίες πλειστηριασμού) που βρίσκονται σε εξέλιξη ή με τα οποία απειλείται ο οφειλέτης;

Δεν σταματούν αυτομάτως. Ο οφειλέτης όμως μπορεί να τα σταματήσει με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων. Αρκεί για την αποδοχή της να πιθανολογήσει το δικαστήριο ότι η αίτηση για τη ρύθμιση των οφειλών θα ευδοκιμήσει.
Προσοχή: Στην περίπτωση των στεγαστικών δανείων, το δικαστήριο δύναται να χορηγήσει αναστολή με ή χωρίς την όρο της καταβολής από τον οφειλέτη της ενήμερης τοκοχρεολυτικής δόσης από το χρονικό διάστημα της δημοσίευσης της απόφασης και μέχρι την έκδοση της οριστικής απόφασης. Ο όρος της καταβολής της δόσης θα επιβληθεί από το δικαστήριο μόνο εφόσον τα εισοδήματα του οφειλέτη επαρκούν για την καταβολή των δόσεων. Σε κάθε περίπτωση ο οφειλέτης δεν υποχρεούται να αποπληρώσει για τη χορήγηση της αναστολής τις ληξιπρόθεσμες δόσεις πριν την υποβολή της αίτησης.

15. Νέα προσπάθεια συμβιβασμού ενώπιον του δικαστηρίου;

Ο νόμος υποχρεώνει τα μέρη (οφειλέτη και πιστωτές) σε μία νέα προσπάθεια επιδίωξης συμβιβασμού ενώπιον του δικαστηρίου. Ο συμβιβασμός ενώπιον του Δικαστηρίου είναι δυνατόν να επιτευχθεί ακόμη κι αν δεν συμφωνούν όλοι οι πιστωτές, αλλά συμφωνούν μόνο πιστωτές με απαιτήσεις που υπερβαίνουν το ήμισυ των οφειλών. Σε κάθε περίπτωση πάντως θα πρέπει να συμφωνούν οι πιστωτές που έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις (υποθήκες κλπ).

16. Ποια είναι η διαδικασία του δικαστικού συμβιβασμού;

Στο πρώτο μήνα από την υποβολή της αίτησης, επιδίδεται η αίτηση στους πιστωτές. Στο δεύτερο μήνα οι πιστωτές απαντούν αν αποδέχονται το σχέδιο διευθέτησης (ρύθμισης) των οφειλών που προτείνει ο οφειλέτης. Οι πιστωτές μπορούν να προτείνουν τροποποιήσεις. Στο πρώτο ήμισυ του τρίτου μήνα ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει τροποποιημένο σχέδιο. Στις επόμενες είκοσι ημέρες, απαντούν οι πιστωτές αν αποδέχονται το τροποποιημένο σχέδιο.

17. Τι γίνεται σε περίπτωση που ο πιστωτής δεν υποβάλει παρατηρήσεις στο σχέδιο ρύθμισης μέσα στις προηγούμενες προθεσμίες;

Θεωρείται ότι αποδέχεται το σχέδιο ρύθμισης.

18. Πως παρακολουθούν ο οφειλέτης και οι πιστωτές τη διαδικασία;

Στη Γραμματεία του αρμόδιου Ειρηνοδικείου τηρείται φάκελος για τον συγκεκριμένο οφειλέτη στον οποίο έχουν πρόσβαση όλοι οι πιστωτές, και ο οποίος φάκελος ενημερώνεται με όλες τις εξελίξεις.

19. Σε περίπτωση που προκύπτει ο συμβιβασμός γίνεται η δίκη;
Όχι. Ο Ειρηνοδίκης επικυρώνει τον συμβιβασμό.

20. Πως γίνεται η δικαστική ρύθμιση των οφειλών σε περίπτωση που αποτύχει ο δικαστικός συμβιβασμός;

Το Δικαστήριο ελέγχει κατά τη δικάσιμο που έχει οριστεί τη συνδρομή των προϋποθέσεων για τη ρύθμιση των χρεών, ιδίως αν υπάρχει μόνιμη αδυναμία για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Εφόσον υφίστανται, οι προϋποθέσεις για ρύθμιση, ο οφειλέτης αναλαμβάνει την υποχρέωση να καταβάλλει κάθε μήνα και για χρονικό διάστημα τεσσάρων ετών μέρος του εισοδήματός του στους πιστωτές. Το ύψος των μηνιαίων καταβολών καθορίζεται από το δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα εισοδήματά του, τη δυνατότητα συνεισφοράς του συζύγου και σταθμίζοντας αυτά με τις βιοτικές ανάγκες του ιδίου και των προστατευομένων μελών της οικογενείας του.

21. Τι γίνεται αν ο οφειλέτης δεν έχει τη δυνατότητα να καταβάλει κανένα ποσόν ή μπορεί να καταβάλει ελάχιστα για την εξόφληση των χρεών;

Το δικαστήριο ορίζει πολύ μικρό ποσόν για καταβολή στους πιστωτές αν το εισόδημα ή η οικονομική κατάσταση του οφειλέτη δεν επιτρέπουν μεγαλύτερο. Μπορεί όμως ακόμη να απαλλάξει τον οφειλέτη από την υποχρέωση καταβολής ενός ποσού, ιδίως αν αυτός είναι άνεργος ή έχει σοβαρά προβλήματα υγείας ή δεν έχει επαρκές εισόδημα. Το δικαστήριο επανεξετάζει στις περιπτώσεις αυτές μετά από 6 περίπου μήνες την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο οφειλέτης.
22. Τι γίνεται με την ακίνητη περιουσία του οφειλέτη;

Αυτή ρευστοποιείται από το σύνδικο που ορίζει το δικαστήριο για να πληρωθούν χρέη προς τους πιστωτές.

23. Μπορεί ο οφειλέτης να εξαιρέσει και να σώσει από τη ρευστοποίηση την ιδιόκτητη κύρια κατοικία του;

Ναι, ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα να εξαιρέσει από τη ρευστοποιήσιμη περιουσία την κύρια κατοικία του, εφόσον αυτή δεν υπερβαίνει σε εμβαδόν το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξημένο κατά πενήντα τοις εκατό. Προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι να αναλάβει ο οφειλέτης με το μέσο επιτόκιο ενός στεγαστικού δανείου, για χρονικό διάστημα που μπορεί να φθάνει μέχρι 20 έτη την εξυπηρέτηση χρέους που αντιστοιχεί στο 85% της εμπορικής αξίας της κατοικίας. Αν δεν τηρήσει την εξυπηρέτηση αυτού του χρέους (εμφανίσει καθυστέρηση πληρωμής τεσσάρων τουλάχιστον μηνιαίων δόσεων), προχωρούν οι διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμός του ακινήτου). Όταν ο οφειλέτης κατοικεί ή διαμένει σε ξένο ακίνητο και ο σύζυγός αυτού δεν διαθέτει ακίνητο με χρήση κατοικίας, τότε δίνεται η δυνατότητα να εξαιρεθεί της ρευστοποίησης και το μοναδικό ακίνητο του οφειλέτη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κατοικία.

24. Πως ειδικότερα καθορίζεται το επιτόκιο της προηγούμενης ρύθμισης;

Είναι το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου, όπως προκύπτει από το μηνιαίο στατιστικό δελτίο που έχει εκδοθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος για τον τελευταίο μήνα, για τον οποίο υφίσταται μέτρηση, αναπροσαρμοζόμενο με επιτόκιο αναφοράς το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ.

25. Τι γίνεται αν οι πιστωτές ασκήσουν έφεση κατά της απόφασης του Ειρηνοδικείου;

Η απόφαση που εκδίδεται από το Ειρηνοδικείο είναι εκτελεστή σε κάθε περίπτωση. Ακόμη δηλαδή και αν οι πιστωτές ασκήσουν έφεση.

26. Αναπροσαρμόζονται οι μηνιαίες καταβολές κατά τη διάρκεια της ρύθμισης;

Το δικαστήριο μπορεί να προβλέπει την αναπροσαρμογή τους με έναν αντικειμενικό δείκτη αναφοράς (π.χ. τιμάριθμο). Μπορεί όμως το δικαστήριο με αίτηση του οφειλέτη ή πιστωτή να διατάξει την αναπροσαρμογή της δόσης σε περίπτωση ιδίως που βελτιωθεί ή επιδεινωθεί το εισόδημα του οφειλέτη. Η αναπροσαρμογή μπορεί να ισχύσει και αναδρομικά από το χρόνο υποβολής της αίτησης αναπροσαρμογής.

27. Τι πρέπει να κάνει ο οφειλέτης αν το εισόδημά του αυξηθεί κατά τη διάρκεια της τετραετούς περιόδου ρύθμισης;

Να το γνωστοποιήσει μέσα σε ένα μήνα στη Γραμματεία του δικαστηρίου και στους πιστωτές του, ώστε να ληφθεί υπόψη (συμβιβαστικά ή με απόφαση του δικαστηρίου) για την αναπροσαρμογή της μηνιαίας καταβολής. Αν δεν το κάνει, κινδυνεύει να εκπέσει από τη ρύθμιση και να αναβιώσουν όλα τα χρέη. Ο οφειλέτης δεν επιτρέπεται να αγνοεί τους πιστωτές του και τα συμφέροντά τους. Αν έτσι είναι άνεργος, οφείλει να προσπαθεί να βρει μία κατάλληλη εργασία. Η καταβολή προσπάθειας για την ανεύρεση εργασίας τεκμαίρεται πάντως με την εγγραφή στους οικείους καταλόγους του Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού ή όταν ο οφειλέτης έχει κάρτα ανεργίας και εφόσον δεν έχει αποκρούσει αδικαιολόγητα πρόταση του Οργανισμού για ανάληψη εργασίας.

28. Πότε επέρχεται η απαλλαγή από το υπόλοιπο των χρεών;

Εφόσον παρέλθουν τα τέσσερα έτη και έχει τηρήσει ο οφειλέτης τις υποχρεώσεις της ρύθμισης. Η απαλλαγή είναι δηλαδή ανεξάρτητη από την εξυπηρέτηση του πρόσθετου χρέους για τη διάσωση της κύριας κατοικίας.

29. Ποιες είναι οι συνέπειες αν ο οφειλέτης δεν είναι ειλικρινής και συνεπής στις δηλώσεις του;

Ο οφειλέτης έχει την υποχρέωση να υποβάλει ειλικρινή δήλωση για τα περιουσιακά στοιχεία και εισοδήματά του και να δηλώνει κατά τη διάρκεια της ρύθμισης όλες τις περιουσιακές μεταβολές που ενδιαφέρουν τους πιστωτές. Αν δεν το κάνει, από δόλο ή βαριά αμέλεια, θα εκπέσει από τη ρύθμιση οφειλών και την απαλλαγή που έχει ήδη αποφασιστεί. Μπορεί μάλιστα να ανακληθεί η απαλλαγή, και μέχρι δύο χρόνια μετά την περίοδο της τετραετίας, αν αποδειχθεί ότι αποσιώπησε ή απέκρυψε κρίσιμα στοιχεία. Η ψευδής δήλωση συνεπάγεται εξάλλου και ποινικές ευθύνες.

30. Τι δυνατότητες έχουν οι πιστωτές να πληροφορούνται τις περιουσιακές μεταβολές του οφειλέτη;

Ο οφειλέτης υποχρεούται καταρχήν να επιτρέπει στους πιστωτές την πρόσβαση σε στοιχεία που απεικονίζουν την οικονομική του κατάσταση και τα τρέχοντα εισοδήματά του. Εξάλλου ο εργοδότης, η αρμόδια υπηρεσία και ο αρμόδιος οικονομικός έφορος είναι υποχρεωμένοι, σύμφωνα με μία προβλεπόμενη συνοπτική διαδικασία, να δίνουν στους πιστωτές κάθε χρήσιμη πληροφορία για την περιουσιακή κατάσταση και τα εισοδήματα του οφειλέτη.

31. Πόσο καιρό μένουν τα δεδομένα του οφειλέτη για τη ρύθμιση στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ;

Η αίτηση ρύθμισης καταχωρείται στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ και η υπαγωγή του οφειλέτη στη διαδικασία ρύθμισης των χρεών καταχωρείται στον ΤΕΙΡΕΣΙΑ, μέχρι τρία χρόνια μετά την απαλλαγή του από τα χρέη.

32. Προβλέπεται κάποια άλλη διαδικασία δημοσιοποίησης για την αίτηση και υπαγωγή σε ρύθμιση χρεών με απαλλαγή;

Στη Γραμματεία κάθε Ειρηνοδικείου, και στο Ειρηνοδικείο Αθηνών για όλη τη χώρα, τηρείται αλφαβητικό αρχείο των προσώπων που έχουν υποβάλει την αίτηση ρύθμιση χρεών με απαλλαγή. Τα ονόματα διαγράφονται από το αρχείο ένα έτος μετά την απόρριψη ή την επέλευση της απαλλαγής από τα χρέη.

33. Τι συμβαίνει με τους εγγυητές, ισχύει και για αυτούς το ίδιο (μόνιμη αποδεδειγμένη ανικανότητα εξόφλησης οφειλών);

Ισχύει πράγματι το ίδιο. Οι εγγυητές πρέπει να κάνουν οι ίδιοι αίτηση και να διαπιστωθεί και γι’ αυτούς μόνιμη αδυναμία. Οι εγγυητές εμπορικών χρεών, μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση (όπως λ.χ. συμβαίνει με τους μετόχους μίας ΑΕ ή ΕΠΕ) αν δεν είναι οι ίδιοι έμποροι. [ΑΠΕ]

34. Περί εμπορικής ιδιότητας και εξεραίσεων;

Στις διατάξεις του νόμου 3869/2010 για τη ρύθμιση των χρεών των υπερχρεωμένων νοικοκυριών μπορούν να υπαχθούν μόνο φυσικά πρόσωπα. Εξαιρούνται,..

 
δηλαδή, όλα τα νομικά πρόσωπα όπως σωματεία, προσωπικές εταιρίες (Ομόρρυθμη και Ετερόρρυθμη Εταιρία), κεφαλαιουχικές εταιρίες (Ανώνυμη Εταιρία και Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης), ιδρύματα, αστικοί, αγροτικοί, οικοδομικοί συνεταιρισμοί, αστικές εταιρίες με νομική προσωπικότητα. Ωστόσο, η συμμετοχή ενός φυσικού προσώπου σε ένα νομικό πρόσωπο με την ιδιότητα του μέλους ή εταίρου ή διοικούντος δεν του αφαιρεί εξ αυτού και μόνο του γεγονότος τη δυνατότητα υπαγωγής στο νόμο 3869/2010, εφόσον πληροί τις λοιπές απαιτούμενες προϋποθέσεις. Στο νόμο 3869/2010 μπορούν να υπαχθούν, επίσης, ανήλικοι εκπροσωπούμενοι από τους γονείς τους και ανίκανα πρόσωπα εκπροσωπούμενοι από τον δικαστικό τους συμπαραστάτη. Στην έννοια του φυσικού προσώπου εμπίπτει κάθε πρόσωπο, είτε έχει την ελληνική είτε έχει άλλη ιθαγένεια. Δηλαδή, οποιοσδήποτε αλλοδαπός που φέρει χρέη μπορεί να υπαχθεί στο νόμο 3869/2010 εφόσον διαμένει στην Ελλάδα. Τέλος, στο νόμο μπορούν να υπαχθούν ο κληρονόμος του οφειλέτη, ο εγγυητής και ο συνοφειλέτης.
Στις ρυθμίσεις του νόμου 3869/2010 δεν υπάγονται όσοι έχουν πτωχευτική ικανότητα, δηλαδή όσοι είναι έμποροι, ανεξαρτήτως του αν τα χρέη τους είναι αστικά ή εμπορικά. Έμποροι είναι όσοι ασκούν εμπορικές πράξεις κατά σύνηθες επάγγελμα με σκοπό το βιοπορισμό. Για τη διαπίστωση της εμπορικής ιδιότητας πρέπει να υπάρχουν τα εξής: 1. η σύνδεση της δραστηριότητας του προσώπου με ορισμένο τόπο (έδρα), 2. η διάθεση από αυτόν κεφαλαίου για τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό του χώρου του, 3. η χρησιμοποίηση υπηρεσιών τρίτων προσώπων και 4. η λογιστική παρακολούθηση της δραστηριότητάς του.
Ενδεικτικά, εμπορικές πράξεις και έμποροι είναι:
Το γενικό εμπόριο και κατά κανόνα η αγορά αγαθών προς μεταπώληση καθιστούν ένα πρόσωπο έμπορο. Η κατ’ επάγγελμα παροχή εγγυήσεων μέσω της οποίας ο εγγυητής επιδιώκει το κέρδος συνιστά εμπορική πράξη που προσδίδει την εμπορική ιδιότητα. Η κατ’ επάγγελμα διενέργεια χρηματιστηριακών πράξεων είναι δραστηριότητα που αποδίδει την εμπορική ιδιότητα. Ο εμπορικός αντιπρόσωπος προμηθευτή προϊόντων ή υπηρεσιών ασκεί εμπορία, ο διανομέας προϊόντων και υπηρεσιών ή ο ανεξάρτητος πωλητής. Η μεταφορά προσώπων από τόπο σε τόπο με λεωφορεία έναντι κομίστρου, η μεταφορά δια φορτηγού αυτοκινήτου προσώπων και πραγμάτων, ο ιδιοκτήτης άδειας ταξί που μισθώνει το όχημα σε οδηγούς, ο ασφαλιστικός πράκτορας, ο ταξιδιωτικός πράκτορας, ο ταχυδρομικός πράκτορας, ο διαφημιστικός πράκτορας, ο πράκτορας τυχερών παιχνιδιών, ο ναυτιλιακός πράκτορας, ο εφοπλιστής, ο επισκευαστής πλοίων, η αγορά υφασμάτων και κατασκευή ενδυμάτων προς πώληση σε τρίτους με σκοπό το κέρδος, ο φαρμακοποιός, ο μεσίτης ακινήτων και υπηρεσιών, ο ιδιοκτήτης συνεργείου αυτοκινήτων, η επιχείρηση εστιατορίου, η εκμετάλλευση επιπλωμένων τουριστικών κατοικιών, η ξενοδοχειακή επιχείρηση, ο εργολάβος οικοδομών,  ο μηχανικός που αναλαμβάνει έργα με τη συνδρομή οργανωμένου συνεργείου εργατών, η επιχείρηση εκτύπωσης και έκδοσης εντύπων, η επιχείρηση κατασκευής υποδημάτων. Κάθε δραστηριότητα μεταποίησης πράγματος συσκευασίας και δεματοποίησης προς διάθεση αποτελεί εμπορική δραστηριότητα χειροτεχνίας. Έμπορος είναι αυτός που ασχολείται με την παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, με τη διανομή ταινιών, ο παραγωγός θεατρικών παραστάσεων, κάθε πρόσωπο που προσφέρει στα πλαίσια οργανωμένης επιχείρησης θέαμα και ψυχαγωγία, όπως το πρόσωπο που εκμεταλλεύεται κέντρο διασκέδασης, αυτός που διατηρεί επιχείρηση προβολής κινηματογραφικών ταινιών. Η εκμετάλλευση λατομείου ή μεταλλείου, ο επιπλοποιός, ο ελεύθερος επαγγελματίας που ασκεί το επάγγελμά του όντας ιδιοκτήτης μιας συναφούς οργανωμένης επιχείρησης (π.χ. ιατρός-κλινική,  γυμναστής-γυμναστήριο, λογιστής-λογιστικό γραφείο), όσοι διαθέτουν οργανωμένες γεωργικές και κτηνοτροφικές μονάδες,  η αγορά και μεταπώληση ρούχων, τροφίμων, η επιχείρηση εισαγωγών και εξαγωγών, το πρατήριο καυσίμων, αυτός που διατηρεί ζαχαροπλαστείο κ.α..
Αντίθετα, δεν αποκτά εμπορική ιδιότητα και υπάγεται στο νόμο 3869/2010 όποιος πραγματοποιεί εμπορικές πράξεις σε μικρή κλίμακα ή περιορισμένη έκταση ή με διακεκομμένη δραστηριότητα και σε μακρά χρονικά διαστήματα και δεν αποφέρει αξιόλογο αποτέλεσμα. Απαιτείται συστηματική και τακτική ενασχόληση με εμπορικές πράξεις και όχι απλώς περιστασιακή ή ευκαιριακή απασχόληση ή συμπτωματική απασχόληση. Ευκαιριακή είναι η απασχόληση χωρίς σταθερή οργανωτική δομή της δραστηριότητας αυτής. Η εμπορική ιδιότητα αποκτάται από αυτόν στο όνομα και για λογαριασμό του οποίου διενεργούνται οι εμπορικές πράξεις και όχι από τον υπάλληλό του ή τον νόμιμο εκπρόσωπο του. Στην περίπτωση που κάποιος εμφανίζεται ως εμπορευόμενος στο δικό του όνομα, στην πραγματικότητα όμως για λογαριασμό άλλου, τότε έμποροι είναι αμφότεροι. Για το προσδιορισμό κάποιου ως εμπόρου δεν έχει σημασία ο χαρακτηρισμός του ως εμπόρου από το φορολογικό δίκαιο ή η ένταξή του σε συγκεκριμένο ασφαλιστικό φορέα ή η δηλωτική αναγγελία του σε κάποιο εμπορικό ή άλλο επιμελητήριο.
Ενδεικτικά, δεν είναι έμπορος:
Αυτός που αγοράζει ευκαιριακά χρηματιστηριακούς τίτλους με σκοπό το κέρδος δεν είναι έμπορος. ο οδηγός ταξί, αυτός που ασχολείται με γεωργικές εργασίες, την κτηνοτροφία, τη δασοκομία, την αλιεία, οι ελεύθεροι επαγγελματίες (ιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί κ.λπ.), ο καλλιτέχνης, ο ζωγράφος, αυτός που διατηρεί ιδιωτικό εκπαιδευτήριο (π.χ. ξένων γλωσσών). Ο μικροέμπορος, δηλαδή αυτός που ασκεί εμπορικές πράξεις και αποκομίζει κέρδος, το οποίο αποτελεί περισσότερο αμοιβή του σωματικού του κόπου και μόχθου και όχι αποτέλεσμα κερδοσκοπικών συνδυασμών. Ενδεικτικά, μικροέμποροι είναι ο ψιλικατζής, ο ηλεκτρολόγος, ο υδραυλικός, ο πωλητής σε λαϊκές αγορές, ο υπαίθριος πωλητής, ο λαχειοπώλης, ο τσαγκάρης, ο πλασιέ, ο μικροεπιπλοποιός κ.λπ. Επιπλέον, δεν είναι έμπορος αυτός που διαθέτει ατομική επιχείρηση υπηρεσιών καθαριότητας και ατομική επιχείρηση μεταποίησης ρούχων, ο συνταξιούχος, ο ιδιωτικός υπάλληλος, ο εργάτης, ο δημόσιος υπάλληλος, ο εισοδηματίας, ο ελεύθερος επαγγελματίας, ο αγρότης, ο κτηνοτρόφος, ο άνεργος ή ανεπάγγελτος κ.α..
Ένας οφειλέτης που είχε την εμπορική ιδιότητα για κάποιο χρονικό διάστημα αλλά δεν την έχει πλέον μπορεί να υπαχθεί στο νόμο 3869/2010 αν δεν έπαυσε τις πληρωμές του κατά το χρόνο που ήταν έμπορος. Δηλαδή, ένας οφειλέτης, πρώην έμπορος, υπάγεται στο νόμο 3869/2010, ακόμη κι αν μετά την παύση της εμπορικής του ιδιότητας εξακολουθεί να οφείλει εμπορικά χρέη, που είχαν γεννηθεί όσο είχε την εμπορική ιδιότητα με βασική προϋπόθεση ότι μέχρι την παύση της εμπορικής δραστηριότητας και μέχρι την απώλεια της εμπορικής του ιδιότητας για κάποιο χρονικό διάστημα μετά, δεν είχε τεθεί σε παύση πληρωμών και εξυπηρετούσε τα χρέη του. Κριτήριο για την υπαγωγή στο νόμο 3869/2010 αποτελεί ο χαρακτηρισμός του προσώπου ως έμπορου ή μη και όχι η φύση των χρεών του, αν είναι δηλαδή εμπορικά ή αστικά (π.χ. επαγγελματικό δάνειο ή στεγαστικό δάνειο).
Επίσης, όταν κάποιος ασκεί εμπορική δραστηριότητα τεκμαίρεται ότι όλα του τα χρέη αναλήφθηκαν χάριν της εμπορίας αυτής, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για καταναλωτικά ή στεγαστικά δάνεια, τα οποία επ’ ουδενί δεν σχετίζονται με την ασκούμενη εμπορική δραστηριότητα. Αντίθετα, αν τα χρέη έχουν αναληφθεί σε χρόνο προγενέστερο της απόκτησης από τον οφειλέτη της εμπορικής ιδιότητας, αυτός μπορεί να υπαχθεί στο νόμο 3869/2010 κανονικά.